Posts

Latitude da Longitude

Image
Latitude da Longitude, wani hanya ne na musamman don baiwa wurare wani irin adireshi watau   coordinates akan doron kasa. Latitude, na nuna inda ko wane wuri yake, Arewaci ko Kudancin Eqautor , wanda awon shi ya kama daga digiri 0° a Equator zuwa digiri 90° a poles. Longitude kuwa, na nuna inda ko wane wuri yake ne, Gabashi ko Yammancin layin prime meridian, awon shi ya kama daga digiri 0° a the prime meridian zuwa digiri 180° a gun da ake ma lakabi da International Date Line . Layin latitude na Equator watau digiri 0° yafi duka layukan latitude fadi kuma yake raba duniya gida biyu; Arewa da Kudu wanda aka fi ma lakabi da Northern and Southern hemispheres. Sauran layukan   latitude na rage fadi a yayin da suke matsawa izuwa ga Poles. Layin Equator shine layin latitude mafi muhimmanci akan dukan sauran layukan latitude. Amma layukan longitude duka tsayin su daya ne, wannan yasa kusan dukan suna da muhimmanci. Hakan yasa masu zane suka dinga samun sabani, wanda sai a sh

RANAR MUHALLI 2018

Image
Biyar ga watan Yuni na kowace shekara rana ce   ta musamman. Rana ce da Majalisar Dinkin Duniya ta ware musamman don muhalli. Ana bukukuwa daban-daban ne a wannan rana. Ya hada taruka don karawa juna sani, aikin gayya don tsaftace muhalli, tattaki da sauran su. Taken bikin na wannan shekarar shi ne “Beat Plastic Pollution” watau yadda za’a kawo karshen gurbacewar     muhalli a sanadiyar robobi. Robobi sun zama kaya ko ababen amfanin dan Adam na yau da kullum saboda daidaikun abubuwa ne ba’a yi su da roba ba, ko ba na roban su. A kasar mu robobi da aka fi amfani dasu sun hada da; ledar ruwa, ledar sanya kaya, butoci, gorar ruwan sha, bangarorin mashina da motoci da dai sauran su. Robobi ana masu lakabi da “non-biodegradable” wato basu iya rubewa, su bi kasa a cikin kankanin lokaci. Masana sun nuna shekara dari hudu da hamsin zuwa shekara dubu daya ya ke daukan   robobi kafin su rube. Bayan haka suna kunshe da wasu sinadirai da ake da okzidants (oxidants) da suke da illa

Ina ne Najeriya, Su waye Yan Najeriya

Image
A duk lokacin da mutum zai bada bayanin geography na kowanne kasa, to kusan abu daya ne zai yi. Zai fara ne da dubi ne akan wurin, iyakan kasar, girman kasar da kuma manya-manya abubuwan da suka bambanta wannan kasar daga sauran kasashen duniya. Sai kuma dubi akan yanayin kasar wanda ya hada da zahiri (physical), cinikayya kafin dubi na musamman akan mutanen kasar da al’adun su.  Haka zamu bi wajen bada takaittacen karatu game da geography na Najeriya. Zamu duba wurin da Najeriya take zaune, girman kasar da tarihin cigabar kasar da kuma mutanen da ke cikin kasar. Wurin da Najeriya take zaune Najeriya na zaune ne kusan a tsakiyar nahiyyar Afirka. Shi yasa yake daukan lokaci kadan a tafiyar jirgin sama zuwa kowanne waje a Afirka. Daga Legas zuwa Dakar na kasar Senegal sa’o’i kadan ne, kuma kasa da sa’a hudu (4) zuwa Tripoli ko Algiers duk na arewacin Afirka. Tafiyar sa’a uku ne daga Kano zuwa Alkahira; babban birnin kasar Masar. Kuma daidai da lokacin zuwa Addis Ababa na kasar

Matakin first class bai ta'allaka akan karatu kawai ba

Image
Barka da sake saduwa damu a Duniyar Geography. A wannan karon zamu yi hira ne da daya daga cikin daliban da suka yi nassara a gun karatu daga Jami'ar jihar Kaduna (KASU). Don jin yadda muka tattauna, sai ku biyo mu... Masoya Duniyar Geography zasu so sun dan takaitaccen tarihin ka      Da farko ina jinjina aikin da kuke yi a duniyar geography. Suna na Salisu Abdulaziz. Ni ne goma, a cikin mu goma sha daya a gidan mu. Duk da iyaye na basu yi karatun boko ba, sun tabbatar da na samu ingantaccen ilimi. Na fara karatu a tarbiyya nursery and primary dake Barnawa, Kaduna daga shekarar 1994 zuwa 2000 inda na karba takardar kammala firamare. Sa'anan naje Jinie college shima a nan Baranawa, Kaduna, nan ma na karba takardar kammala karatun sakandare a shekarar 2006. Salisu Abdulaziz Na rubuta jarabawar shiga jami'a  watau JAMB a shekarar 2007. Nayi sa'a na samu shiga jami'ar Ahmadu Bello dake Zaria (A.B.U) don karanta Architecture. Abubuwa dayawa sun auku

Tsarin Duniya (Structure of the Earth) kashi na daya

Image
  B arka da sake saduwa damu a wannan shafi ta Duniyar Geography. A wannan karo zamu yi dubi ne akan tsarin duniya watau (structure of the earth). Wannan maudu'i yana da matukar amfani saboda aciki ne zamu san tsarin duniyar nan tamu . Wannan maudu'i na daga cikin abin farko da ake karanta da dalibai game da geography, don haka yasa muka dauko shi don mu yi bayani gwargwadon hali. Sai ku biyo mu don karin bayani. Duniya tana da sasa ko yankuna guda hudu. Wannan ya hada da Atmosphere (watau sararin samaniya), Lithosphere (Kasa), Biosphere (rai) da Hydrosphere (ruwa). A wani lokutan, wasu malamai sukan kara da Cryosphere (kankara), duk da haka zamu yi bayanin cryosphere ne karkashin Hydrosphere. Wasu kuma na amfani da kalma Geosphere daidai da Litosphere, wasu kuwa na amfani da kalmar don nufin gamayyan duka sasa ko yankuna duniya (spheres). Atmosphere (Samaniyya) Wannan wani shimfida ne ko tarin shimfidan iskar gas dake kewaye da duniya, wanda karfi gravity ke rike

Asalin Geography

Image
Barkan ku da war haka da kuma sannun ku da dawowa Duniyar Geography. Zamu fara ne da asali ko tarihin Geography. Don mu san wadanda suka yi rubuce-rubuce da aikace-aikace a tsawon tarihi, don ganin cewa Geography ya kai inda ya kamata. Kamar yadda Turawa ke cewa; "If you don't know where you are coming from, you will not know where you are going". Ma'ana idan baku san inda kuka fito ba, baza kun san inda za ku dosa ba. Haka kuma Hausawa na cewa; "waiwaye adon tafiya". Don haka, a yau tuna baya zamu yi, tare da lissafo wadanda suka taka rawar gani wurin cigaban Geography zuwa iyau. Geography na daga cikin daddadun fanin ilimi. Dayawa cikin Girkawa na ganin Homer ne ya fara rubutaccen Geography wanda aka samu cikin littattafan sa biyu masu taken Iliad  da Odyssey   wanda littattafan zube ne amma sun na kunshe da Geography masu amfani. Yayi wadan nan ayyukan ne a karni na takwas (8) B.C. A wannan lokaci ba'a fara amfani da kalmar Geography ba don nun